Τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, πέντε το λαδόξυδο...

Μια μικρή ιστοριούλα θα πω σήμερα, έτσι να, για να περνά ή ώρα μας…
Ήτανε κάποτε μια επιχειρησούλα  με 10 εργαζόμενους.
Ας πούμε, προς χάριν του σεναρίου, τη λέγανε  «Ελληνικό Δημόσιο».
Η εταιρεία δεν πήγαινε καθόλου καλά:
-Για χρόνια τελματωμένη.
-Η παραγωγικότητα της εργασίας σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο.
-Μόνιμη και συνταγματικά κατοχυρωμένη απασχόληση.
-Κίνητρα και αξιολόγηση, αστεία πράματα.
-Πελατειακές κομματικές προσλήψεις.
-Παχυλοί μισθοί και χιλιάδες τα επιδόματα αλλά και οι υπερωρίες.
 (μέχρι και επίδομα έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία υπήρχε!)
Σε σύγκριση με άλλες παρόμοιες εταιρείες, οι μισοί εργαζόμενοι ήταν περιττοί.

Για να νεκραναστηθεί, η εταιρεία μας έπρεπε να εξαλείψει τις ζημιές της.
Και αυτό μπορούσε να γίνει μόνο με δύο τρόπους: Να αυξήσει τα έσοδά της, ή να μειώσει το κόστος της.
Το να αυξήσεις όμως τα έσοδα μιας τέτοιας εταιρείας –ας τα πούμε ‘φόροι’- είναι σήμερα από δύσκολο έως αδύνατο. Οι ‘μέτοχοι’ αντιδρούν σθεναρά σε κάτι τέτοιο.
Το μόνο που σου μένει λοιπόν είναι να προσπαθήσεις να μειώσεις το κόστος.

Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι οι 5 στους 10 περιττεύουν, και ότι όλοι αμείβονται το ίδιο, δύο τρόπους έχεις Βασίλη για να μειώσεις το κόστος σου κατά 50%.

1. Ή τους κρατάς όλους και μειώνεις τους μισθούς τους κατά 50%.
2. Είτε διώχνεις τους μισούς και κρατάς τους μισθούς των υπολοίπων στο ίδιο επίπεδο.

Στην πρώτη περίπτωση έχεις 10 υπαλλήλους, όλους φοβερά δυσαρεστημένους. Στην ουσία δεν έχεις πετύχει τίποτα.
Στη δεύτερη, έχεις 5 υπαλλήλους (όσους θα έπρεπε να είχες ούτως ή άλλως) που δοξάζουν το θεό που δεν έχασαν τη δουλειά τους και που είναι πλέον πιο παραγωγικοί (έχοντας καταργήσει παράλληλα και τη μονιμότητα*).

Τώρα θα μου πεις και τι θα κάνουμε με τους 5 που ‘μείνανε στο δρόμο;

Εδώ η απάντηση είναι σχετικά δύσκολη, αλλά:
ι) η αυξημένη παραγωγικότητα των 5 που παραμένουν θα μπορούσε να ‘πληρώσει’ την αποζημίωση και το επίδομα ανεργίας των 5 που απολύθηκαν και που δεν ήτανε σε θέση να βρουν δουλειά στον ιδιωτικό τομέα, λόγω ηλικίας ή άλλων συνθηκών.
ιι) σε κάθε περίπτωση, χίλιες φορές καλύτερα να τους πληρώνεις και να κάθονται, έστω και με δανικά.

Φοβερά απλοϊκή η ιστοριούλα.

Και άκρως νεοφιλελεύθερη.
Ας πούμε λοιπόν πως ήτανε τροφή για σκέψη.
Και περεταίρω επεξεργασία.
Αλλά αυτή είναι η εμπειρία μου Βασίλη, έχοντας κοιτάξει πάνω από 100 δημόσια λιμάνια σ’ όλο τον κόσμο πού κάποτε αποφάσισαν να αναδιοργανωθούν και να γίνουν ανταγωνιστικά.
Όπως απαιτούν οι ομολογουμένως χαλεποί καιροί.

Η. Χαραλαμπίδης

*Το κύριο επιχείρημα για την ύπαρξη μονιμότητας στο δημόσιο τομέα είναι, allegedly, να καταστήσει το δημόσιο υπάλληλο ‘ανεξάρτητο’ απ’ την εναλλασσόμενη πολιτική ηγεσία. Στη χώρα μας, η λογική αυτή έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, μιας και ένα μεγάλο ποσοστό των δημοσίων υπαλλήλων είναι πολιτικές (βλ. ρουσφετολογικές) προσλήψεις και άρα μόνο ‘ανεξάρτητοι’ δεν είναι. Αυτό είναι και το μεγάλο δίλλημα του ΠΑΣΟΚ σήμερα. Αν τολμήσει να αγγίξει τους ‘αριθμούς’ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, θα δει το 20% που του έχει απομείνει να πέφτει στο μηδέν.

~~

ΣΧΟΛΙΟ. Το σχόλιο αυτό ανήκει στον καλό μου φίλο και συνάδελφο Απόστολο Δεδουσσόπουλο: ...το πρόβλημα, μου παρατηρεί, ...δεν είναι πρόβλημα αριθμών αλλά ενός κακά οργανωμένου κράτους που δεν επιτρέπει την κινητικότητα στο εσωτερικό του...

Και πράγματι: χιλιάδες είναι τα περιφραγμένα ‘νησάκια’, τα ‘μαγαζάκια’, τα ‘φέουδα’, τα υπο-τμήματα των υπο-τμημάτων που, εμποδίζοντας την κινητικότητα, και κατά συνέπεια τις συνέργιες, ανεβάζουν υπερβολικά το κόστος της δημόσιας διοίκησης.

Επίσης, μου παρατηρεί ο συνάδελφος, η ανεργία είναι ένα είδος κοινωνικού αποκλεισμού και ο άνεργος, αργά ή γρήγορα, περιθωριοποιείται και αισθάνεται κοινωνικά απορριπτέος.

Δύσκολα θέματα αυτά και δε νομιμοποιούμαι να τα συζητήσω. Λέω όπως τούτο: Σε μια ελεύθερη οικονομία, η ανεργία είναι αναγκαίο κακό. Η εργασία, όσο είναι δικαίωμα, άλλο τόσο είναι και υποχρέωση. Η ανεργία έχει όντως υψηλό κοινωνικό κόστος που πρέπει να συνυπολογίζεται, με ανθρώπινο πρόσωπο, στην προσπάθεια της χώρας να παραμένει ανταγωνιστική στο διεθνή οικονομικό στίβο. Αλλοίμονο όμως στη χώρα που κύριο μέλημά της έχει την εξασφάλιση εργασίας για όλους, για πάντα, και με κάθε κόστος. Αυτό είναι ένα ιδεατό που, δυστυχώς, μόνο θεωρητική αξία μπορεί να έχει στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα.