May 27, 2020

Δηλώνω 'πολιτικά ανορθώτατος'


Είναι μια κάποια χώρα της Ευρώπης που τα νέα αυτοκίνητα, ιδιαίτερα τα πιο ακριβά, παραγγέλλονται χωρίς διακριτικά μοντέλου˙ μόνο η μάρκα: Mercedes. BMW, κλπ. Τίποτε άλλο. Μάλιστα, η προτίμηση αυτή κοστίζει, αφού σε όλο τον άλλο κόσμο το μοντέλο αναγράφεται στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου, και η εξαίρεση από τη γραμμή παραγωγής συνεπάγεται κόστος. 

Γιατί γίνεται αυτό; Απλά, γιατί αν το μοντέλο αναγράφεται, τότε ο γείτονάς μου θα μπορεί εύκολα να τεκμάρει και πόσο πλήρωσα για την αγορά του αυτοκινήτου. Και αυτό είναι «προσωπικό δεδομένο» που δεν θέλω να μοιραστώ μαζί του. Ή, μάλλον, θέλω να τον αφήσω να φαντάζεται αυτό που θα ικανοποιούσε τη ματαιοδοξία μου.

Θέλω να με βλέπει να φορτώνω τα πέδιλα του σκι στο αυτοκίνητο, αλλά δε θα του πω ποτέ πού πάω για σκι˙ και δε θα με ρωτήσει, για να μην τον ρωτήσω κι εγώ.

Δε σηκώνουμε πια το τηλέφωνο. Και αν κάποτε το κάνουμε, μιλάμε ακατάπαυστα και ταυτόχρονα, για να μη δώσουμε στο συνομιλητή μας τη δυνατότητα να ρωτήσει κάτι. Και μόλις τελειώσουμε τη φλυαρία λέμε γρήγορα ένα αντίο και το κλείνουμε.

Έχουμε κανονίσει να πάμε για καφέ με μια φίλη, και το ‘χουμε κάνει ανατολικό ζήτημα. Το σκεφτόμαστε δυο μέρες πριν, και μας αγχώνει. Φτιάχνουμε στο μυαλό μας σενάρια: «τι θα της πω αν με ρωτήσει για το…». Προετοιμάζουμε απαντήσεις σε υποθετικές ερωτήσεις μπας και μας ξαφνιάσει. Και αν πάμε και μαζί με το καλύτερό μας ήμισυ, ε,, τότε τα πράματα δυσκολεύουν ακόμα πιο πολύ, γιατί θα πρέπει να προσέξουμε μπας και πέσουμε σε αντιφάσεις.

Χειμώνα καλοκαίρι γυρίζουμε όλοι με μαύρα γυαλιά˙ μπας και διασταυρωθούν οι ματιές μας και χρειαστεί να πούμε καλημέρα˙ και δυο βύσματα στ’ αυτιά, καλού κακού. Βλέπεις, απ’ τη μια μέρα στην άλλη γίναμε όλοι μουσικόφιλοι.

Η φυσική επαφή κοντεύει να εκλείψει και ο κόσμος μας έχει γίνει η οθόνη ενός υπολογιστή˙ για να έχουμε έτσι καλύτερο ‘έλεγχο’ των ερωταποκρίσεων. Το θέμα πάει ακόμα βαθύτερα, αλλά την αντικοινωνικότητά μας την έχουμε βολικά βαφτίσει ‘προστασία προσωπικών δεδομένων’. Δεν μας αρέσουν οι ερωτήσεις γιατί μισούμε τις απαντήσεις. Κι έτσι τις έχουμε κάνει «ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα»˙ ακόμα και τις πιο αθώες, όπως  «τι έχετε για φαΐ το μεσημέρι;».

Η κρυψίνοια, που δεν είναι απαραίτητα ανεξάρτητη από τον εθισμό στο ψεύδος, μας έχει γίνει ανίατη ασθένεια και συνωμοσιολογία. Το πιο διασκεδαστικό δε είναι όταν προσπαθούμε να πείσουμε και τους άλλους πως «οι τρόποι» μας αντιπροσωπεύουν το «πολικά ορθό».

Get a life buddy and give me a break˙ που θα λεγε κι ο γαμπρός μου ο Jeff.

Στην πρωινή μου βόλτα μιλάω με τη μισή πόλη˙ με την άλλη μισή το απόγευμα. 

Και δηλώνω περήφανα και με πάσα αυθάδεια, «πολιτικά ανορθώτατος».

ΗΧ 



May 22, 2020

Η σημασία της φλυαρίας


Στη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, ο J.K. Galbraith ήταν υπεύθυνος για τη διαμόρφωση και τον έλεγχο των τιμών στην Αμερικάνικη οικονομία. Γράφει λοιπόν ο Galbraith σε ένα από τα βιβλία του πως, μια μέρα, τον προσέγγισε ένας βιομήχανος που κατασκεύαζε σόλες παπουτσιών. Μέσα από μία διατριβή 400 σελίδων, ο βιομήχανος προσπάθησε να του εξηγήσει πως χωρίς άρβυλα οι στρατιώτες δε θα μπορούσαν να πολεμήσουν ούτε, κατά συνέπεια, ο πόλεμος να κερδηθεί. Καθοριστική λοιπόν η σημασία των σολών και θα έπρεπε ως εκ τούτου να στηριχθεί με μια μικρή ‘επιδότηση’.

Συνήθως μας συνεπαίρνουν τόσο πολύ οι ‘σοφίες’ αυτών που γράφουμε, που γράφουμε ακατάσχετα, ιδιαίτερα σήμερα που η φλυαρία στο διαδίκτυο είναι τσάμπα.  Προσπαθούμε να βάλουμε σε ένα ‘κομμάτι χαρτί’ όλα όσα η κεφάλα μας λέει πως έχουν, ή θα έπρεπε -κατ’ αυτήν- να έχουν σημασία. Και το πιο ωραίο είναι πως, γράφοντας, είμαστε πεπεισμένοι πως και όλοι οι άλλοι θα δείξουν το ίδιο ενδιαφέρον για τις ‘εξυπνάδες’ μας όπως εμείς οι ίδιοι. 

Γράφουμε λοιπόν κατεβατά ολόκληρα που κανένας δε θα διαβάσει. Και για να μην απογοητεύσουμε τον επίδοξο ‘νομπελίστα’ που ιδροκοπά, κανείς μας δεν του λέει τη μαύρη αλήθεια: «μην το παιδεύεις φίλε μου˙ κανείς δε θα το διαβάσει. Κι αν θέλεις να μεταφέρεις κάτι σε κάποιο ακροατήριο, αντί για μια σελίδα, προσπάθησε να το πεις με 50 λέξεις». 

Θυμάμαι τον Ρόναλντ Ρήγκαν που έλεγε «μη μου φέρετε να διαβάσω τίποτα μεγαλύτερο από μιάμιση σελίδα διπλού διάστιχου» (double spaced)˙ ή τη Μάργκαρετ Θάτσερ που έλεγε στον επισκέπτη της «έχεις πέντε λεπτά να μου πεις περί τίνος πρόκειται».

Πολλά είπα.
250 λέξεις.

ΗΧ


Υ.Γ.: Θα ήταν παράληψη να μην πούμε πως η φλυαρία είναι κατά κάποιο τρόπο και χαρακτηριστικό της γενικότερης κουλτούρας μας. Αυτό που ένας Ιταλός φοιτητής μου θα πει σε μια σελίδα, ο Ολλανδός θα το πει σε μισή η και λιγότερο. Και οι δύο τρόποι έκφρασης είναι όμορφοι. Αρκεί να τους καταλάβεις, να τους μάθεις και να τους αγαπήσεις.

May 08, 2020

Βρεντήσιον

Έχουμε μια μικρή γωνίτσα κάπου 'κει στο Νότο της Ιταλίας, που αυτή την εποχή είναι παράδεισος. 

Σου σπάνε τη μύτη οι φούρνοι στην πρωινή βόλτα˙ σφουγγαρίζουν οι νοικοκυρές τα πεζοδρόμια˙ λαχταριστά τα φρούτα, οι αγκινάρες και τα κουκιά στη λαϊκή.

Φτωχό το μέρος. Ξεχασμένο από θεούς και ανθρώπους.

Οι νέοι έχουν οι περισσότεροι φύγει. Τα γεροντάκια έχουν απομείνει μόνο, που αναπολούν κάποια καλύτερα, λέει, περασμένα χρόνια, απολαμβάνοντας την ανοιξιάτικη λιακάδα στα παγκάκια της πόλης. Οι πιο πο
λλοί δεν διαθέτουν το ένα ευρώ του καφέ, ώστε να κάτσουν και να τα πουν στο καφενείο.

Μου λείπει.

Δυο μήνες τώρα, αποκλεισμένος στην άλλη άκρη του φάσματος, ίσως σε μια από τις πιο προχωρημένες πόλεις της Ευρώπης: το Ρότερνταμ. Είμαι ευγνώμων που όλα αυτά τα χρόνια είχα την τύχη να γνωρίσω τις "Δύο Ευρώπες". Ή, καλύτερα, τους δύο κόσμους της Ενωμένης μας Ευρώπης.

Της Ευρώπης μας που κινδυνεύει.

ΗΧ