Πειράζει που δεν παράγουμε τίποτα;

Πολύ κουβέντα γίνεται τελευταία για το ότι η Ελλάδα δεν παράγει πια τίποτα και εισάγει τα πάντα, ακόμα και ελαιόλαδο.

Αν η κριτική αυτή μείνει εκεί, είναι ατελής και οδηγεί στα λάθος συμπεράσματα.

Κατ’ αρχήν, το να εισάγω όσο γίνεται λιγότερο και να εξάγω όσο γίνεται περισσότερο δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Μια τέτοια πολιτική θα είχε μεγαλύτερη σημασία σε χώρες με ελεύθερα κυμαινόμενη συναλλαγματική ισοτιμία, και ιδιαίτερα όταν η πραγματική ισοτιμία του νομίσματος είναι υψηλότερη από την ονομαστική. Κάτι τέτοιο δημιουργεί μαύρη αγορά συναλλάγματος, συχνές υποτιμήσεις, και υφεσιακή οικονομία. Στη ζώνη του ευρώ αυτό δεν είναι δυνατόν.

Το να εισάγω κάτι, όταν η τιμή του είναι ανταγωνιστική ή, με άλλα λόγια, χαμηλότερη από αυτήν που θα ήτανε αν το παρήγαμε οι ίδιοι, όχι μόνο δεν είναι κακό, αλλά είναι το ενδεδειγμένο: η διαφορά τιμής μού αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα και έτσι μπορώ να το δαπανήσω κάπου αλλού. Είτε σαν καταναλωτής ή σαν χώρα. Η Μάργκαρετ Θάτσερ έκλεισε τα λιγνιτωρυχεία της χώρας της γιατί παρήγαγαν με το διπλάσιο κόστος απ’ ότι μπορούσε να αγοράσει κάρβουνο απ’ το εξωτερικό. Πρόσφατα, η Κίνα έκλεισε τα μισά χαλυβουργεία της, αγοράζοντας σιδηρομετάλλευμα και χάλυβα από τη Βραζιλία και άλλες χώρες. Αυτοί είναι οι νόμοι της διεθνούς οικονομίας.

Το πρόβλημα λοιπόν, και η πρόκληση, δεν είναι το νόμισμα ή το εμπορικό ισοζύγιο, αλλά η δημιουργία μιας διεθνώς ανταγωνιστικής οικονομίας που θα μπορεί να παράγει και να πουλάει, τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στο εξωτερικό, σε διεθνώς ανταγωνιστικές τιμές. Μόνο αυτό μπορεί να είναι αυτοσκοπός, και μόνο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη, θέσεις εργασίας, και πλεονασματικό εξωτερικό ισοζύγιο.

Αλλά αυτό απαιτεί σοβαρές μεταρρυθμίσεις για τις οποίες έχω γράψει πολλές φορές και δε θα τις επαναλάβω εδώ. Οι χώρες που το κατάλαβαν έγκαιρα πρόκοψαν. Οι άλλες ψηφίζουν «εισαγόμενα» μνημόνια σε 24 ώρες, και «εξάγουν» μεταμεσονύκτιες συνεδριάσεις της Βουλής που μόνο μπανανιακό γέλωτα προκαλούν σε όσους ευελπιστούμε να μας πάρουν στα σοβαρά.

Η. Χαραλαμπίδης   

Ευρώ ή δραχμή;

Το «ποιο» θα είναι το νόμισμα της χώρας δεν έχει καμία σημασία. 

Σημασία έχει το  "τι" θα είναι αυτό το νόμισμα. 

Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι και το Μπολιβάρ ακόμα, αν το καρφώναμε (peg) στο ευρώ ή σε άλλο σκληρό νόμισμα. Η πραγματικότητα όμως είναι πως α) μια αδύναμη, για να μην πω ανύπαρκτη, οικονομία, όπως η Ελληνική, δεν μπορεί να επιβιώσει σε σκληρό νόμισμα όπως το ευρώ, β) ο μόνος λόγος επιλογής εναλλακτικού νομίσματος είναι για να έχουμε τη δυνατότητα υποτίμησης του. Αυτό όμως δεν ήτανε ποτέ και πουθενά η λύση, μιας και οδηγεί σε πληθωρισμό, ανεργία και ύφεση. 

Το διακύβευμα είναι να παραμείνουμε στην Ευρώπη. Όχι μόνο γιατί η ανάπτυξή μας δεν είναι δυνατή χωρίς Ευρωπαϊκή βοήθεια (ΕΣΠΑ, Σχέδιο Γιούνκερ, κλπ.) αλλά και γιατί, με τη γενικότερη κατάσταση στην εύφλεκτη Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι περιττεύουν σχολίων. 

Μια οικονομία με ελεύθερα κυμαινόμενη νομισματική ισοτιμία θα οδηγούσε τη χώρα στο 1950. Θα μπορούσε να υπάρξει εθνική στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης (και εθνικής κυριαρχίας...) σε αυτή την περίπτωση; Η απάντησή μου είναι: κάποτε ίσως. Σήμερα όχι. Και αν κάτι τέτοιο ήθελε επιχειρηθεί, αυτό θα ήταν δυνατό μόνο κάτω από μια «πεφωτισμένη δεσποτεία» όπου οι Έλληνες, απαλλαγμένοι από τον τατιανομενεγακικό καναπέ τους, και τη «μεσογειακή κουλτούρα» τους, θα δούλευαν ως υπάλληλοι με 10 ευρώ τη μέρα το πολύ. 

Αποκοπή από την Ευρώπη είναι μια επικίνδυνη ουτοπία. 

Οι καιροί μπροστά μας είναι χαλεποί, και μόνο η Ευρώπη μπορεί να βοηθήσει στη νεκρανάσταση της Ελληνικής οικονομίας, όσο γίνεται λιγότερο επώδυνα. 

Η. Χαραλαμπίδης

Cecil the lion

Σκότωσε κάποιος ένα λιοντάρι και έχει γίνει παγκόσμια κατακραυγή. Ως να μην είχαμε κάτι σοβαρότερο να ασχοληθούμε.

Τα σαφάρι και το κυνήγι άγριων ζώων στην Αφρική συνεχίζεται για τέσσερις αιώνες τώρα, και είναι πηγή εσόδων για λαούς που λιμοκτονούν. Λιμοκτονούν γιατί τους έστυψαν σαν λεμόνι οι ίδιοι υποκριτές που κόπτονται τώρα για τον Cecil και το μέλλον του πλανήτη, όταν τον χρεοκόπησαν οι ίδιοι (και κάτι οικονομολόγοι σαν τον Paul Krugman), δουλεύοντας 24 ώρες το 24ωρο για να αγοράζουν κινέζικα μαϊμουδάκια, και τουαλέτες με θερμαινόμενο καπάκι...

Άντε για να μη θυμώσω περισσότερο…

Η. Χαραλαμπίδης