Άνευ τίτλου και αιτίας..

(Ανοίξτε τα ηχεία σας)
το «windmills of your mind» τραγουδά η Dusty Springfield.
οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι είναι το soundtrack
απ’ το αριστούργημα του Norman Jewison
«The Thomas Crown Affair» (1968) με τον αλησμόνητο
Steve McQueen και την εκθαμβωτική Faye Dunaway
(ποιος θα μπορούσε να ξεχάσει άλλωστε εκείνη την παρτίδα σκάκι..)
~~
[αξιοζήλευτοι όσοι στο μυαλό τους κουβαλάνε ανεμόμυλους]
ΗΧ

~~

Πήγα μια βόλτα μέχρι το βενζινάδικο το πρωί, να βάλω αντιψυκτικό στο αυτοκίνητο.
Πονέσανε τα κόκαλά μου απ’ το κρύο!
-3˚ με αέρα και υγρασία.
Το Ρότερνταμ σκεπασμένο με παγετό και χιόνι.
Ο ουρανός, με ‘κεινο το γκριζο-άσπρο του χιονιά, έτοιμος να εκραγεί.
Απ’ το παράθυρο μου, η λίμνη Kralingen κάτασπρη, με τις πάπιες, τις χήνες και τους κύκνους ν’ αγωνιούν για τον επιούσιο.
Όμορφα είναι.
Κι έτσι θα ‘πρεπε να ‘ναι παραμονή Πρωτοχρονιάς.
~~
Όμως, σα να βλέπω τους μαθητές μου στη Σιγκαπούρη, ξαπλωμένους με τα σορτσάκια τους στο γρασίδι, σε 28˚, να γράφουν τις διπλωματικές τους.
Το αδιαχώρητο στα τραπεζάκια του Coffee Bean στην Orchard.
Να δίνεις μάχη για μια καρέκλα έξω, στο μπιστρό του Borders.
~~
Και γω σκέφτομαι..
Τι άλλο έχω άλλωστε να κάνω;
Επιλογές, επιλογές, επιλογές..
But isn’t that what it's all about after all?

Ευτυχισμένο το 2006!

Η. Χαραλαμπίδης

Ίχνος

(Ανοίξτε τα ηχεία σας)
το «windmills of your mind» τραγουδά η Dusty Springfield.
οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι είναι το soundtrack
aπ’ το αριστούργημα του Norman Jewison
«The Thomas Crown Affair» (1968) με τον αλησμόνητο
Steve McQueen και την εκθαμβωτική Faye Dunaway
(ποιος θα μπορούσε να ξεχάσει άλλωστε εκείνη την παρτίδα σκάκι..)

~~
[αξιοζήλευτοι όσοι στο μυαλό τους κουβαλάνε ανεμόμυλους]
ΗΧ

~~

- «Διαβάζεις ρε τον 'Βασίλη';»
- «μα επιτρέπεται τώρα εσείς, καθηγητής άνθρωπος, να ασχολείστε με τέτοια πράματα;» μου λέει πριν από λίγο, μισο-αστεία μισο-σοβαρά, ένας παλιός φοιτητής μου που με πήρε για τα ‘χρόνια πολλά’.

Ανάμεσα στ’ άλλα, το 'φερε η κουβέντα και στο TRAIL: ένα ερευνητικό ινστιτούτο που στήσαμε πριν από μερικά χρόνια, σε συνεργασία με το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft. TRAnsport, Infrastructure & Logistics σημαίνει τ’ όνομα.
Έξυπνο. Δε θυμάμαι ποιος το ‘χε πρωτοσκεφτεί.

Έτσι όπως τιτιβίζαμε για να περνά η ώρα, μου άναψε ένα φωτάκι.
Και του ‘κλεισα το τηλέφωνο στα γρήγορα για να γράψω, μπας και το ξεχάσω πα' στην κουβέντα.

Trail, για τους αγγλομαθείς, σημαίνει και κάτι άλλο:
Είναι η λεπτή, μεταξωτή αυτή γραμμούλα που βλέπεις τ’ ανοιξιάτικα πρωινά πα’ στις δροσοσταλίδες του κήπου σου, και που σου λέει με τρόπο αδιάψευστο πως από δω έχει περάσει ένα σαλιγκαράκι.

Να γιατί γράφω, Αντώνη.

Η. Χαραλαμπίδης

ΥΓ: Και μιας και δε ξέρω πότε θα με ξαναδείτε, αρωγός γαρ στις Χριστουγεννιάτικες προετοιμασίες του ‘αφεντικού’ μου, σας εύχομαι ολόψυχα Καλές Γιορτές και καλή προκοπή το 2006.

Κισμέτ

opera buffa σε τρεις πράξεις

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ: Wei Ho
Είναι ένα αντικάδικο στη Σιγκαπούρη.
Tanglin και Grange γωνία.
Ο πατέρας του Wei Ho είχε φέρει τα πρώτα κομμάτια μαζί του από την Κίνα το ’48.
Στα 70 του σήμερα ο Wei Ho, έχει ένα γιο, μία κόρη, τρία εγγόνια, πολύ καμάρι, και φυσικά τη Sock Pheng!
Ο γιος κομπιουτεράς. Στέλεχος μεγάλης πολυεθνικής. Η κόρη γιατρός. Μια χαρά ταχτοποιημένα και τα δυο τα παιδιά. Ζουν όλοι μαζί, γονείς, παιδιά κι εγγόνια, σ’ ένα μεγάλο σπίτι στο Bukit Timah. Τα παιδιά φροντίζουν τους γονείς και, φυσικά, χαρτζιλικώνουν αδρά τον Wei Ho που δε χρειάζεται πια να δουλεύει. Το μαγαζί το κρατάει ανοιχτό από σεβασμό στη μνήμη του πατέρα του, αλλά και για χατίρι της Sock Pheng που δε τον θέλει πια μεσ’ στα πόδια της, αφού τα τρία εγγόνια δεν της αφήνουν δευτερόλεπτο ελεύθερο όλη μέρα.

Πολλά απ’ όσα βλέπεις, μου λέει μια φορά, τα ‘χε αγοράσει ο πατέρας μου. Εγώ δεν αγοράζω πια. Όταν ‘φύγουν’ αυτά εδώ, θα το κλείσω. Πιο πολλά θα βγάζω νοικιάζοντας το μαγαζί.

Τον ξέρω πια καλά για να ‘μαι σίγουρος πως δεν το εννοεί.
Γι’ αυτό και έχει βάλει τις τιμές του στα ύψη.
Ώστε να μη πουλάει τίποτα.
Και να ‘χει έτσι τη δικαιολογία να παραμένει στη θέση του.
Εκεί που θα ξανασμίξει με τον πατέρα του.
Ακουμπισμένος πάνω στον ίδιο ξύλινο πάγκο όπου πριν από 60 χρόνια, σκαρφαλωμένο ένα δεκάχρονο αγόρι με τιράντες και κοντά παντελονάκια άκουγε μαγεμένο, μ’ ανοιχτό το στόμα, το γέρο κινέζο να του διδάσκει την τέχνη του ψησίματος της πορσελάνης.

ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ: Is there anybody out there?
Το 2000 που τον πρωτογνώρισα, είχα δει ένα βάζο στο μαγαζί του.
Είχα κολλήσει για ώρα πάνω του, μαγνητισμένος με τον τρόπο που με κοίταζε η κινεζούλα απ’ την κυανόλευκη πορσελάνη.
Όπως το χάζευα, δεν ξέρω αν το’ χετε αισθανθεί καμιά φορά αυτό, ένοιωσα δυο μάτια καρφωμένα στο σβέρκο μου. Αναπήδησα. Με είχε πλησιάσει από πίσω χωρίς να τον πάρω χαμπάρι και με κοίταζε χαμογελώντας:

- «it waits here for you sir» μου ‘χε πει.

Χαμογέλασα ευγενικά στην μεταφυσική 'προσπάθεια' του πωλητή.
Το διεισδυτικό και μυστηριώδες χαμόγελό του όμως, όπως το χαμόγελο του κάθε ‘υποψιασμένου’ κινέζου, σου ‘λεγε με τα μάτια πως θα πρέπει να υπάρχει και κάτι άλλο εκεί έξω, πέρα απ’ αυτό που μας λένε οι αισθήσεις και το μυαλό μας.

Δε μιλάει πολύ ο Wei Ho.
Τουλάχιστον όχι με το στόμα.
Οι πελάτες που μπαίνουν μέσα δεν τον βλέπουν καν, έτσι που ‘ναι χωμένος πίσω απ’ το γραφειάκι του.
- «Πώς φαντάζεσαι το Άπειρο Wei Ho;» τον ρώτησα μια φορά, όπως κολατσίζαμε δυο μπολάκια noodles.
- «Λιλά πουκάμισο φοράς σήμερα προφέσορ», μου απαντά. «Σιγκαπουριάνος μου ‘γινες τελικά».

ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ: Κισμέτ
Κάθε φορά που ‘μαι κει, περνάω να το χαζέψω.
Με μια κρυφή αγωνία μπας και με ‘πρόδωσε’.
Αυτό όμως πιστό, πάντα στην ίδια θέση.
Πάντα με τον ίδιο τρόπο με κοιτάει η κινεζούλα.
Πέντε χρόνια τώρα.
Λες ρε συ όντως να με περιμένει;
Πού ξέρεις..
Ίσως του χρόνου.
Αν ο Nasdaq πάει λίγο καλύτερα..
~~
Το ξέρουμε πολύ καλά κι δυο μας Wei Ho:
Εκεί θα ‘ναι.
Και θα με περιμένει.

Η. Χαραλαμπίδης

Μίνα

Σας έχω μιλήσει κι άλλοτε για τη μικρότερη αδελφούλα μου και για το πόσο περήφανος είμαι γι’ αυτήν.
Και ας παραπονιέται ότι ήμουνα πάντοτε "too busy" και ότι ποτέ δεν της αφιέρωσα το χρόνο που θα όφειλα, και θα ήθελε.
Ακολουθεί η απάντησή της στο άρθρο μου για τη θανατική ποινή (βλ. «Εκεί που πέθανε η συγνώμη», δυο στενά παρακάτω).
Και παρόλο που δεν φιλοξενώ απόψεις τρίτων, είμαι βέβαιος πως θα μου επιτρέψετε την εξαίρεση στη συγκεκριμένη περίπτωση.

/quote
Now you have touched a moral nerve, you have uncovered an ethical dilemma that splits my thinking right in the middle. We are talking of the “two faces of Mena” kind of schism.

Personally I am pro death penalty for rapists, murderers (other than self-defence), paedophiles and child abusers, women batterers and some other psychopathic manifestations such as animal torture and sadism. I consider sociopaths beyond the scope and hope of rehabilitation and I can muster no empathy for them.

But what about this patient of mine who, at the age of 20, and during one of his college extravaganzas, decides to buy some coke for himself and his friends and gets arrested? He is put on PTI (pre-trial intervention, a form of probation but with no permanent record) and he is mandated to seek therapy (enters Dr. Charalambidis-Urban). It is now 10 years later and he is a paediatrician, religious NA (Narcotics Anonymous) participant and contributor. Do I tell Dr. K. that he should have been hanged at the age of 20?

Or what about the 21 year old girl who, after being raped by her father, drives to Asbury Park ( a shady city at the shore) to buy anything that she can get her hands on to do herself in. Fortunately she approaches an undercover narco-cop. After it is ascertained that she is suicidal, she is sent to the hospital. Act II, enters yours truly. Act III takes place about 11 years later and she is now the head nurse in the ER at the hospital. Through the years, she has recounted many stories of lives she has saved including that of a cop who was shot by a drug dealer. Do I tell her that it would have cost society a lot less if she was executed? Or do I tell the cop she saved that the world would have been a safer place without her?

No, I am not making it up. But, if you have a few more hours, I can tell you a dozen more stories. These people were not sociopaths. They were lost souls caught in the grinds of an outrageous life and needing someone to pluck them out and give them a second chance.

I wonder if Singapore’s peremptory morality is about justice or about what we psychologists call splitting: we split, disown and dissociate the most shaming, tenebrous aspects of our psych and we project them on someone else, preferably someone weak, whom we then proceed to punish mercilessly and sadistically.

I too want to sleep with my door open, or walk to my car without thoughts of being raped, but not at the price of moral tunnel vision. It is a lot easier to use the same moral yardstick for everything, to adopt a moral indignation that shields us from disturbing dilemmas, but then I do wonder what happens to our humanity, critical thinking, and imagination. Would this be the path to evolution or devolution?

I too get scared when Euc goes to Amsterdam, I am scared because I know that young people experiment, and thumb their noses at danger and death all the time. That they make mistakes and give into temptation. I get scared because I know that the path of individuation is through rebellion, challenging of the status quo and breaking rules, even if they are re-adopted later on, or new ones are made. And where would the rest of us be without the Galileo’s of this world (they too broke some very sacred laws). But can you imagine if I had to worry that he will be hanged if he was caught with a gram of coke? I could not live with that, could you my brother?

This over-sanitized over-civilized hyper-“cerebralized” society that Singapore aspires to be reminds me of an old star trek episode, the Festival. Do you remember?

My years in the therapist’s chair have shown me over and over that EVERY one’s psych is a simmering and babbling primordial soup which, once in a while (to our shock and dismay), spits out some very insalubrious ingredients, whether there are laws against it or not. I would sleep better if I believed that, at that time, I would be judged with a little more leniency than the chronic and stone- hearted sociopath. Maybe that’s my own utopia.

Furthermore, if we attempt to allay our fears about safety with draconian and hegemonic rules aren’t we creating the Orwellian negative utopia that a lot of us confirmed “democrats” vehemently object to?

Ok, as the song says, I said too much.
Kisses,
Mena
/unquote

Η. Χαραλαμπίδης

Οικονομική διπλωματία

Μην τρελαθούμε κιόλας ρε παιδιά!

Για χρόνια τώρα, απ’ τα χρόνια του Ανδρέα Παπανδρέου ακόμα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ κονταροχτυπιούνται για την πατρότητα, αλλά και την τεράστια σημασία, της οικονομικής διπλωματίας.
Υπάρχει άραγε κανείς σώφρων που να αμφισβητεί τη σημασία αυτή;

Θυμάμαι, πριν κάνα δυο χρόνια, ο Γιώργος Παπανδρέου, σαν ΥΠΕΞ τότε, είχε στείλει μια άψογα γραμμένη εγκύκλιο προς όλες τις πρεσβείες[1], παροτρύνοντας τους πρέσβεις μας να ανασκουμπωθούν και να αρχίσουν να «πουλάνε» τη χώρα μας όπως όλοι οι άλλοι συνάδελφοί τους.
Και μάλιστα, για να το κάνει πράξη, ενέταξε τους οικονομικούς συμβούλους των πρεσβειών, μέχρι τότε υπαγόμενους στο Υπουργείο Οικονομικών, στο ΥΠΕΞ.

Αλλά μόλις ο Τσαρλς Ρις παίνεψε σήμερα τα F16 αεροπλάνα του, όπως εμείς τα γιαούρτια μας κι Ολλανδοί τα τυριά τους, βγήκε ο Απόστολος Κακλαμάνης, ένας απ’ τους πιο σοβαρούς και έμπειρους πολιτικούς μας, με δημόσιες δηλώσεις, λέγοντας πως ο Καραμανλής δεν θα ‘πρεπε καν να δεχθεί να δει ένα πρέσβη που περιφέρεται σαν πλασιέ!

Τι να πω τώρα εγώ για το θέατρο του παραλόγου..
Πόσο φτηνή μπορεί πια να γίνει η στείρα αντιπολίτευση ρε Αποστόλη;
Θα μου πείς βέβαια ότι τ’ αεροπλάνα δεν είναι τυριά ούτε γιαούρτια.
Σωστό.
Αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.
Που χρήζει διαφορετικής ‘γλώσσας’ και προσέγγισης.
Στο κάτω της γραφής, ο καθένας ό,τι έχει πουλάει.
Άλλος αεροπλάνα, κι άλλος γιαούρτια..
..που έχουν και πολλές χρήσεις.

Η. Χαραλαμπίδης
[1] Την αναζήτησα αλλά δεν μπόρεσα να τη βρω. Αν κάποιος την έχει ακόμα ας μου τη στείλει.

Εκεί που πέθανε η συγγνώμη

6 π.μ.
Πάντοτε την ίδια ώρα.
Την ώρα που ανατέλλει ο ήλιος, κάθε μέρα, όλο το χρόνο.
Και πάντοτε Παρασκευή.
Στις φυλακές Changi.
(Το κολαστήριο των Γιαπωνέζων στα χρόνια της κατοχής)
Δίπλα στο διεθνές αεροδρόμιο.

Άφησε την τελευταία του πνοή.
Άδοξα. Μικρό παιδάκι, μόλις στα 25 του.
Στην άκρη ενός σκοινιού που 'σπασε σα μαρουλόφυλλο τον παιδικό του σβέρκο.
Για 400 γραμμάρια ηρωίνης.
Ισοδύναμα όμως με 26.000 δόσεις...
Θλιβερό πράγματι.
Τι σκέφτεσαι άραγε όταν, ανοίγοντας η πόρτα, αντικρίζεις μπροστά σου το απειλητικό θέαμα της αγχόνης;
Όταν συνειδητοποιείς πως, σε μερικά λεπτά, όλα θα ‘χουν πια τελειώσει;

Ούτε λέξη για απονομή χάριτος απ’ τον Πρόεδρο Nathan.
Η ποινή είναι υποχρεωτική (mandatory) στη Σιγκαπούρη.
Για εμπόριο ναρκωτικών, δολοφονία, χρήση όπλων και εσχάτη προδοσία, ο νόμος είναι αμείλικτος στη χώρα αυτή. Το ‘συγνώμη’ και η επιείκεια έχουν πεθάνει εδώ και χρόνια. Αποτέλεσμα; η ασφαλέστερη χώρα στον κόσμο. Τι θα ήσουν διατεθειμένος να πληρώσεις Βασίλη για ένα τέτοιο αγαθό; Ιδιαίτερα σήμερα; Για να κοιμάσαι με την πόρτα ορθάνοιχτη κάθε βράδυ;
Εγώ ό,τι έχω και δεν έχω.
Ακόμα και τις ευαισθησίες μου για το ύψιστο αγαθό του δικαιώματος στη ζωή.

Δεν θέλω να πιάσω σήμερα το μεγάλο αυτό θέμα που εξακολουθεί να διχάζει την ανθρωπότητα.
Το θέμα του δικαιώματος στη ζωή.
Του δικαιώματος όμως στη ζωή τόσο του θύτη, όσο και των 26.000 θυμάτων του.
Του πόνου και της αγωνίας του θανατοποινίτη και της οικογενείας του, αλλά και της δικιάς μου αγωνίας, κάθε φορά που ο Ευκλείδης γυρίζει αργά από κάποιο πάρτι στο Άμστερνταμ.
Και μπορεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση να ‘χει καταργηθεί η θανατική ποινή, δεν παύει όμως να υπάρχει στις περισσότερες χώρες της Ασίας.
Μ’ άλλα λόγια, υπάρχει σε πολιτισμούς με αξίες που βάζουν το γενικό καλό πάνω απ’ τον ψευδεπίγραφο ανθρωποκεντρισμό μας.

Μια παρατήρηση θα κάνω μόνο.
Για την στάση των Αυστραλών, και τις δηλώσεις του πρωθυπουργού John Howard ότι η εκτέλεση του Nguyen θα έχει επιπτώσεις στις σχέσεις των δύο λαών.

Όποιος ξένος μπαίνει στη Σιγκαπούρη, όντας ακόμα μέσα στ’ αεροπλάνο, συμπληρώνει τη λευκή καρτούλα εισόδου.
Εκεί, πάνω απ’ την υπογραφή σου, με μεγάλα κόκκινα γράμματα, λέει:

DEATH TO DRUG TRAFFICKERS.-

Τελεία και παύλα.
Δεν μπορείς να πεις «δεν ήξερα».
Δεν το είδα.
Δεν ξέρω γράμματα.
Δεν κατάλαβα.
Συγνώμη.

Μπορείς άμα θες να τα πετάξεις.
Σε μια τουαλέτα.
Σ’ ένα από τους πολλούς κάδους απορριμμάτων.
Πριν περάσεις τον έλεγχο.
Ή να μην πας καθόλου στη Σιγκαπούρη αν δεν σ’ αρέσουν οι νόμοι της.

Αν όμως παρόλα αυτά αποφασίσεις να το ρισκάρεις, to take your chances που λέμε, τότε κάνεις απλά, και απόλυτα συνειδητά, ένα ψυχρό υπολογισμό:
Σταθμίζεις τα οφέλη του να μη σε πιάσουν, με το κόστος του να σε τσιμπήσουν.
Και παίρνεις τις αποφάσεις σου.
Αλλά τότε, αν το πράμα ‘στραβώσει’, το μόνο που μπορείς να πεις είναι «παίξαμε και χάσαμε».
Και με το κεφάλι ψηλά, και συ και η οικογένειά σου, προσεύχεσαι στο Θεό να σε συγχωρήσει για το έγκλημά σου.

Το ίδιο που θα ‘πρεπε να ΄χε κάνει και ο κύριος Howard.
Αντί να κάνει ολονυχτίες και να γίνεται γραφικός.
Πόσο μάλλον όταν κόπτεται να βγάλει τη χώρα του απ’ τον ‘down under’ απομονωτισμό της και να την εντάξει στην Ασιατική οικονομική κοσμογονία.

Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη. Η ιδεατή. Αλλά και η, με τα σημερινά δεδομένα, ουτοπιστική: Δεν κρεμάς τον έμπορο ναρκωτικών και τον τρομοκράτη, αλλά φροντίζεις, δείχνοντάς τους ένα μέλλον και μια προοπτική, να μην υπάρχουν έμποροι ναρκωτικών και τρομοκράτες.

Καλά τα λόγια, αλλά ας σοβαρευτούμε.

Όταν, μέσα στην παγκοσμιοποίηση και τον φιλελευθερισμό, πολίτες, οικογένειες και έθνη αγωνιούν και παλεύουν να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητά τους, αλλά και την απόδοση των μετοχών τους, όταν όλοι ζητούν μικρότερη Κυβέρνηση και λιγότερους φόρους, και όταν είναι καθένας για την πάρτη του, ποιος πολίτης και ποια Κυβέρνηση θα μιλήσουν, αλλά και θα αφιερώσουν τους περιορισμένους πόρους τους, για το χτίσιμο μιας, παγκόσμιας πια, κοινωνίας με ανθρώπινο πρόσωπο;

Και την πίτα σωστή και το σκύλο χορτάτο δε γίνεται.
Δυστυχώς.

Η. Χαραλαμπίδης

ΥΓ: Και για να ευθυμήσουμε λιγάκι μετά από κάτι τόσο θλιβερό: Αυτό το ξέρατε; Ένα απ’ τα πιο αγαπημένα σπορ των ‘Aussies’, απαγορευμένο σ’ όλο τον κόσμο εκτός απ’ την Αυστραλία, είναι το midget tossing: Μεγαλόσωμοι γεροδεμένοι άντρες συναγωνίζονται ποιος θα πετάξει πιο μακριά ένα νάνο! Ρεκόρ 9 μέτρα από ένα φορτηγατζή. Το πιο ωραίο όμως δε σας το ‘πα. Δεν έχουν κανένα πρόβλημα με το σπορ, λέει, αλλά αποφάσισαν ότι δεν είναι πολιτικά σωστό να τους αποκαλούν midgets. Έτσι, στη down under, οι νάνοι πλέον ονομάζονται «vertically challenged persons”. Στο Queensland, μου έλεγε μια φίλη μου, μαζεύονται απ’ όλο τον κόσμο να παρακολουθήσουν το ΄θέαμα’. Το τι γέλιο πέφτει δεν περιγράφεται.
Και η Foster ρέει φυσικά ακατάπαυστα.
Burp..
Σόρι εντ χαβ α γκουντ ντάι μέητ!