Μαθηματικά

«..ζητήσατε να σας απαντήσω σε χίλια δυο πράγματα, κανείς σας όμως δεν θέλησε να μάθει ποιος ήταν ο δάσκαλός μου, ποιος μου έδειξε και μου άνοιξε τον δρόμο προς την ανώτερη μαθηματική επιστήμη, σκέψη και έρευνα. Και για να μην σας κουράσω, σας το λέω έτσι απλά, χωρίς λεπτομέρειες, ότι μεγάλος μου δάσκαλος υπήρξε ο αξεπέραστος Έλληνας Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής, στον οποίο, εγώ προσωπικά, αλλά και η μαθηματική επιστήμη, η φυσική, η σοφία του αιώνα μας, χρωστάμε τα πάντα…»

Άλμπερτ Αϊνστάιν 1955

Άντε πάλι τα ‘κουτάκια’.
«κρυφοκομμούνι πρέπει να ΄σαι συ» μου ‘γραψε σήμερα το πρωί ένας ταχτικός αναγνώστης της στήλης, σαν σχόλιο στο χθεσινό μου αρθράκι για το Ευροσύνταγμα (βλ. ‘Η Ευρώπη μίλησε’ παρακάτω).

Μαθηματικά.
Η βάση αλλά και η κορωνίδα όλων των επιστημών.
Και εδώ, η χώρα μας έχει να επιδείξει μια αξεπέραστη πρωτιά: την ασύλληπτη ιδιοφυΐα του Κωστή Καραθεοδωρή.
Στα 55 χρόνια από το θάνατό του όμως, τα Ελληνικά μαθηματικά έχουν πάρει πολύ πιο εφαρμοσμένο χαρακτήρα. Ιδού ένα παράδειγμα σχετικό με το ευροσύνταγμα:


ΠΑΣΟΚ + ΝΔ = ΝΑΙ
Ακροδεξιός + Ακροαριστερός + Ελέφαντας = ΟΧΙ

Και άντε εγώ τώρα, μαζί με 25 εκατομμύρια Γάλλους, να πρέπει να διαλέξω κουτάκι:
Ακρο-plus ή ακρο-minus?
Αυτά είναι προβλήματα Βασίλη..
Όχι παίζουμε.
Προβλήματα που ούτε ο Καραθεοδωρής δε θα μπορούσε να λύσει.

Κι’ ιδού εγώ, με τόσα φώτα, μωρός και βλαξ όσο και πρώτα[1]

Λες ρε Βασίλη να 'μαι ελέφαντας;

Η. Χαραλαμπίδης


[1] Johann Wolfgang von Goethe “Faust”

Η Ευρώπη μίλησε

Δια στόματος Γαλλίας
Και η δημοκρατία θριάμβευσε
Και βροντοφώναξε ΟΧΙ

Στον εκβιασμό
Στο πατρονάρισμα των ολίγων που ‘ξέρουν’ (ΝΑΙ) στους πολλούς που ‘δεν καταλαβαίνουν...’ (ΟΧΙ)
Στη διεύρυνση (too much - too fast - too soon)
Στην Τουρκία και το 'περικύκλωμα' της Ευρώπης
Στο Ιράκ
Στον Ατλαντισμό
Στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών
Στην ανεργία και το ξήλωμα του κοινωνικού κράτους
Στην αβεβαιότητα της παγκοσμιοποίησης
Στις ανεξέλεγκτες αγορές
Στον Μικρούτσικο, τον Μουρατίδη και τον Μαζονάκη

Σ’ αυτά είπε ΟΧΙ η Γαλλία και όχι στο Σύνταγμα. Δεν υπάρχει Ευρωπαίος που να μη θέλει ‘Σύνταγμα’. Όχι όμως αυτό το Σύνταγμα. Και αυτή την Ευρώπη.

Και κάτι άλλο: το 55% των πολιτών ψήφισε ΟΧΙ. Και το 92% των βουλευτών ΝΑΙ. Αν αυτό είναι αντιπροσωπευτική δημοκρατία, να την χαίρεστε.
Δεν κάνουμε κάν’ αστείο να δεχτούμε την πρόταση του ΠΑΣΟΚ και να το φέρουμε και ‘μεις σε δημοψήφισμα;
Να δεις γέλια;

Vive la France

Η. Χαραλαμπίδης

Αισχροκέρδεια

Είναι καιρός τώρα Βασίλη που ήθελα να σου γράψω δυο λόγια για ένα τόσο σημαντικό αλλά και δυσκολονόητο, για τον απλό πολίτη, θέμα όπως αυτό της αισχροκέρδειας και των λόγων που κάνουν το φαινόμενο αυτό τόσο έντονο στη χώρα μας, σε σύγκριση με άλλες.

• Ένα φαινόμενο που μας φέρνει στο νου εικόνες του Κίμωνα να τρέχει στις λαϊκές με τις κάμερες, αγορανομικούς ελέγχους, εγκεκριμένους τιμοκαταλόγους, κυλικεία πλοίων, μουσείων και αεροδρομίων, και τουρίστες να μιλάνε αδιάλειπτα στις κάμερες για την τιμή του εμφιαλωμένου νερού!
• Μία έννοια που ο μέσος πολίτης –και όχι μόνο- συγχέει με το κέρδος, την κερδοφορία και την κερδοσκοπία.
• Μια οικονομική παρέκκλιση η διόρθωση της οποίας αποτελεί, κατά πολλούς, το μόνο τρόπο για μια δικαιότερη μοιρασιά της πίττας, μιας και μπορούμε να ξεχάσουμε πια την πιθανότητα βελτίωσης των οικονομικών συνθηκών του Έλληνα πολίτη μέσα από επενδύσεις και οικονομική μεγέθυνση (βλ. «άνευ σκελέας» παρακάτω).
• Μια έννοια που έχει δημιουργήσει τρικυμία εν κρανίω στο ΚΚΕ και τα μέλη του, που την έχουν βάλει μπροστάρι στο Δονκιχωτικό τους πόλεμο κατά της κερδοφορίας, του κεφαλαίου, των ‘αγορών’, της Ευρώπης και της παγκοσμιοποίησης.
  

Έκανα λοιπόν ένα πείραμα, μιας και ζούμε στην εποχή των δημοσκοπήσεων. Δανείστηκα δυο φοιτητές απ’ ένα συνάδελφο της ΑΣΟ&ΕΕ, και στήσαμε τα παιδιά μια ολόκληρη μέρα στο Μοναστηράκι. Σταμάτησαν συνολικά 300 περαστικούς με τις εξής δύο απλές ερωτήσεις:

Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο Κέρδος και την Κερδοφορία;
Ανάμεσα στην Κερδοσκοπία και την Αισχροκέρδεια;

[οι ερωτηθέντες μπορούσαν να δώσουν τρεις μόνο απαντήσεις: ΝΑΙ-ΟΧΙ-ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ]

Συνοψίζω λοιπόν τις απαντήσεις τους, τα δε σχόλια περιττεύουν:

Κέρδος-Κερδοφορία: ΝΑΙ (7%) ΟΧΙ (62%) Δ.Γ. (31%)
Κερδοσκοπία-Αισχροκέρδεια: ΝΑΙ (2%) ΟΧΙ (57%) Δ.Γ. (41%)

Τι είναι λοιπόν η αισχροκέρδεια Κίμωνα και πού οφείλεται; Και τι μπορεί να κάνει η οποιαδήποτε φιλελεύθερη Κυβέρνηση (πεσ'τη σοσιαλιστική εσύ, δε με πειράζει..) για να καταπολεμήσει το κατά γενική παραδοχή καρκίνωμα αυτό του καπιταλιστικού συστήματος; Ποιος είναι πιο καταδικαστέος; ο επιχειρηματίας που αισχροκερδεί ή το Κράτος που αδυνατεί να τον ελέγξει και τιμωρήσει; Και γιατί θα πρέπει άραγε, σε μια ελεύθερη οικονομία, η επιχείρηση να έχει κοινωνικές ευαισθησίες, από μόνη της, Δονκιχωτικά, και αντίθετα στο ρεύμα, αντί να έχει σαν μόνο στόχο τη μεγιστοποίηση του κέρδους; (βλ. το άρθρο μου στον Economist παρακάτω). Και τέλος, πού ακούστηκε σ’ ολόκληρο τον κόσμο, παραμονή Χριστουγέννων και Πάσχα, ο εκάστοτε Πρωθυπουργός να συγκαλεί τους εμπόρους για να τους εκμαιεύσει υποσχέσεις αυτοσυγκράτησης; Μπορείς να απαντήσεις σ' αυτά και στις ερωτήσεις των παιδιών;

Όχι ε;
Καλά.
Επανέρχομαι την άλλη Κυριακή.

Η. Χαραλαμπίδης

ΥΓ: Απαντήσεις αναγνωστών ευπρόσδεκτες για βελτίωση του δείγματος! Και για να σας βοηθήσω, να μερικοί εκλαϊκευμένοι ορισμοί:
Κέρδος (καθαρό): Λογιστική έννοια. Διαφορά μεταξύ συνολικών εσόδων και κόστους (δηλ. αποσβέσεις, τόκοι, μισθοί, ενοίκια, πρώτες ύλες, κλπ). Αντιπροσωπεύει την ανταμοιβή της επιχειρηματικότητας και μόνο.
Κερδοφορία: Οικονομική έννοια. Μετράει τη σε βάθος χρόνου ελκυστικότητα μιας επένδυσης (τη μετράμε με κριτήρια όπως αυτά της Καθαρής Παρούσας Αξίας (NPV) και του Εσωτερικού Βαθμού Απόδοσης (IRR)).
Κερδοσκοπία: Απόπειρα αποκόμισης (κεφαλαιακού) κέρδους απ’ τη διαφορά τιμών αγαθών, περιουσιακών στοιχείων ή οιουδήποτε αντικειμένου αξίας. Σπέκουλα θα λέγαν’ κάποιοι [ενάμισι εκατομμύριο επενδυτές κάψαν’ τα μουστάκια τους προσπαθώντας να κάνουν κάτι τέτοιο στο χρηματιστήριο, ε Μιλτιάδη; Ο μαυραγορίτης στην κατοχή ήταν και κερδοσκόπος και αισχροκερδής].
Αλλά τι είναι τέλος πάντων η αισχροκέρδεια αν δεν είναι τίποτα απ’ όλα αυτά;
Ε, είπαμε. Την άλλη Κυριακή, και βαρυσήμαντα αυτή τη φορά.
ΗΧ

Αναπηρικές συντάξεις

Άκουσα σήμερα μια είδηση που πέρασε στα ψιλά.
Το ποσοστό αναπηρικών συντάξεων στην Ελλάδα είναι, λέει, το διπλάσιο απ’ ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το 15% των συντάξεων του ΙΚΑ, για να πιάσω ένα μόνο ταμείο, είναι αναπηρικές, σε σύγκριση με το αντίστοιχο 7-10% στην Ευρώπη.
Αυτό το ξέραμε.
Δεν πρόκειται για συντάξεις μαϊμού.
Όχι για το Θεό!
Απλά, μας αρέσει να ζούμε επικίνδυνα!

Αυτό όμως που δεν ξέραμε (τουλάχιστον εγώ) είναι πως το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο στις εκλογικές περιφέρειες που βγάζουν βουλευτές γιατρούς!

Τι λες Μάκη, θα το ‘ψάξεις’ ή θα το θάψεις;

Η. Χαραλαμπίδης

ΥΓ: Χρόνια Πολλά Κώστα, Χρόνια Πολλά Ελένη!

Το καφέ της Χαράς

Αραιά και που, κάνω και ‘γω λίγο ζάπινγκ, σαν ένας καλός παραλυμένος ρακοσυλλέκτης στις χωματερές της Ελληνικής ιδιωτικής τηλεόρασης. Έτσι ανακάλυψα και «το καφέ της Χαράς».

Ένα ελαφρύ, απολαυστικό διαμαντάκι για ‘κείνους που 'χουν πια καταλάβει πως τα σημαντικά πράματα σ’ αυτή τη ζωή είναι 'κείνα 'κει τα πολύ απλά. The bear necessities of life που είπε κι’ ο Μπαλού ο αρκούδος στο ανεπανάληπτο Βιβλίο της Ζούγκλας του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ.
Μια σειρά γραμμένη για τους πολλούς αλλά απευθυνόμενη σε λίγους. Εκείνους που μπορούν να «συντονιστούν» με την μαγική σκηνοθετική δεξιότητα του Κώστα Λυχναρά, την αγάπη για την κλασσική μουσική του Χάρη Ρώμα και το ανυπέρβλητο υποκριτικό ταλέντο της Ρένιας Λουιζίδου.

Ένα ταλέντο που χωρίς μεγάλη δυσκολία, και λίγη τύχη, θα μπορούσε να σταθεί αντάξια δίπλα σε αυτό της Μέρυλ Στριπ.

Η ίδια είπε προχθές στο Μανόλη Καψή πως η «μεγάλη στιγμή» στην καριέρα της δεν έχει έρθει ακόμα.

Πάντα μου άρεσε να κάνω προβλέψεις:* κρατήστε αυτές τις δυο γραμμές και ξαναδιαβάστε τις σε κάνα-δυο χρόνια.

Η. Χαραλαμπίδης

* Ανάμεσα σ' άλλα, διδάσκω και forecasting σε σπουδαστές οικονομικών. Πάντα ξεκινώ το πρώτο μου μάθημα με τον ακόλουθο ορισμό: Forecasting is the art of telling what is going to happen and then explaining why it didn't!
English speakers: In spy (Langley!) parlance, this is called "walking back the cat"; i.e. retrospectively figuring out how a careful scheme turned disastrous...

Μαϊμουδίζοντας..

[Διαβάστε το άρθρο αυτό σαν συνέχεια του «άνευ σκελέας» παρακάτω]

Έγραφα λοιπόν ότι οι μεγάλοι της Ευρώπης δεν έχουν και τόσο πρόβλημα με τις κινέζικες μαϊμούδες, γιατί έχουν επώνυμα και αναγνωρίσιμα προϊόντα. Και πράγματι, πολλές φορές νομίζω ότι προϊόντα όπως η Μερσεντές, για παράδειγμα, αντιβαίνουν όλους τους νόμους των οικονομικών: όσο πιο ακριβές είναι τόσο πιο πολύ τις ζητάει ο κόσμος!

Έτσι λοιπόν, άκουσα τις προάλλες το Γιώργο Παπανδρέου, σε μια από τις ομιλίες του, να λέει, εντελώς ψύχραιμα, ότι δεν έχουμε πρόβλημα, λέει, γιατί στο εξής θα φτιάχνουμε και ‘μεις επώνυμα προϊόντα.

Έστυψα λοιπόν το μυαλό μου, έσπασα τα τηλέφωνα, και ιδού τι ανακάλυψα:

Ριζάρι Αμπελακίων
Δίκταμο Κρήτης
Κρεμμύδια Βουνηχώρας
Φιρίκια Βόλου
Ρίγανη Κισάβου
Λουκούμια Σύρου
Χαλβά Φαρσάλων
Φάβα Σαντορίνης
Μούσμουλα Καλαμάτας και
Σώβρακα Ατθίς!

Αρχίζω όμως να αμφιβάλλω.
Το μέλλον είναι στα ‘ανώνυμα’, Γιώργο, κ’ όχι στα επώνυμα.
Δεν υπάρχει ‘επώνυμο’ που να μην έχει ήδη μαϊμουδευτεί.
Το τι Αρμάνι, Boss, Tommy Hilfinger και Paul & Shark αγόρασε ο Ευκλείδης πέρσι το καλοκαίρι στην Σιγκαπούρη για 20 δολάρια δε περιγράφεται!
Φαντάζεστε την απόγνωση των κυριών όταν σκέφτονται ότι το πρώτο πράμα που οι φίλες τους σκέφτονται είναι ότι το ρόλεξ τους είναι μαϊμουδιά; Κι’ αν θέλετε ένα κυρίες μου, πηγαίνετε στο http://www.rolexdepot.com/. Με 100 δολάρια είναι δικό σας. Κι’ αν βρείτε διαφορά με το Ελβετικό, εγώ θα κάτσω να μου .. τρυπήσετε τη μύτη. Πέταξα λοιπόν και γω το δικό μου κι’ έβγαλα απ’ το σεντούκι το ζενίθ του παππού. Κι’ όποιος θέλει ας μου πει τώρα ότι είναι μαϊμουδιά!

Ώσπου να το πάρουν κι’ αυτό χαμπάρι οι κινέζοι, το μέλλον είναι στην αντίκα!

Η επωνυμία στην Ελλάδα έχει άλλη διάσταση. Είναι επωνυμία προσώπων και όχι προϊόντων. Γιατί άντε τώρα να είσαι διεθνώς ανταγωνιστικός με «Πόρτες Μπαλωμένου» και «Παριζάκια Υφαντή».

[ή φανταστείτε Άγγλο τουρίστα στο μετρό να προσπαθεί να ρωτήσει που είναι ο σταθμός Δουκίσης Πλακεντίας! Aλλά για το σοβινιστικό μας, άλλη φορά]

Ρωτούσα λοιπόν τις προάλλες ένα συνάδελφο, Γενικό Γραμματέα υπουργείου: Ρε συ Α…, του λέω, γιατί το κάνεις αυτό; Δουλεύεις απ’ το πρωί μέχρί το βράδυ, άγχος, ανυπέρβλητα προβλήματα, και λεφτά μηδέν. Δεν κάθεσαι καλύτερα να γράψεις κάνα paper μπας και γίνεις τακτικός καθηγητής;

Και να τι μου απαντά:
Ξέρεις τι είναι, μου λέει, να βλέπει η γειτονιά να σε φέρνει σπίτι ο σοφέρ;
Να πηγαίνεις στη Μπουγιαμπέσα και να σου λέει ο μαγαζάτορας «το κρασί είναι προσφορά του καταστήματος»;
Να σε καλησπερίζει η Βίσση με τ’ όνομά σου;
Να σκαν’ απ’ τη ζήλια τους οι φίλες της γυναίκας σου; (άσε που μπορεί να ‘χει και τίποτα fringe benefits αυτό…)

Αυτή η επωνυμία όμως, παρόλο που ‘πουλάει’, φοβάμαι πως δεν εξάγεται.
Μόνο (μας) εισάγεται.
Όλο και πιο βαθιά..

Χριστός Ανέστη παιδιά.

Η. Χαραλαμπίδης

ΥΓ. Κι’ ας κοροϊδεύουμε εμείς οι ξύπνιοι τις Ολλανδάρες: Ο Balkenende πήγε διακοπές σε κάμπινγκ πέρσι. Και πήγε να δει τη βασίλισσα Βεατρίκη με το ποδήλατό του!
Κουτόφραγκοι Βασίλη..
Η.Χ.